بازده واکنش های شیمیایی:
در بسیاری از واکنش های شیمیایی برای تهیه مواد شیمیایی، معمولاً مقدار فراورده به دست آمده از واکنش در شرایط آزمایشگاهی، کمتر از مقدار محاسبه شده است.
مقدار فراورده کمتر معمولاً به علت:
الف) ایجاد واکنش های جانبی در حین انجام واکنش شیمیایی اصلی
ب) اشکال در جداسازی مواد از هم
ج) و یا وجود مواد زود جوش ( یعنی دمای جوش پایین برخی از مواد ) که می تواند باعث کاهش مقدار فراورده مورد نظر باشد.
پس می توان با توجه به این موارد چنین گفت که:
1- در یک واکنش شیمیایی، مقدار فراورده ای که از محاسبه استوکیومتری مورد انتظار است، مقدار نظری نام دارد.
2- در یک واکنش شیمیایی، مقدار فراورده ای که در عمل تولید می شود، مقدار عملی نامیده می شود. شایان ذکر است که معمولاً مقدار عملی از مقدار نظری کمتر است.
3- بازده درصدی یک واکنش را با استفاده از رابطه ی زیر تعیین می شود:
مثال
اگر بازده درصدی یک واکنش40 درصد باشد می توان گفت که60 درصد واکنش دهنده ها باقی مانده اند یا نه؟
می توان گفت: یکی از دلایل اینکه بازده واکنش کمتر از صد است این است که ماده ناخالصی دارد پس وقتی بازده عملی ۴۰٪می شود لزومی ندارد ۶۰٪ ماده اولیه در ظرف باشد باید بگوییم ماده اولیه وناخالصی ها ۶۰٪ در ظرف داریم، یکی دیگر از دلایل کمتر بودن بازده درصدی اینست که واکنش دو یا چند فراورده داشته باشد که یکی محصول مورد انتظار ماست ودیگری محصول فرعی در اینصورت مواد اولیه مصرف می شود ولی محصول اصلی بدست نیامده و محصول فرعی درست شده است. مثلا اتانول به جای تولید اتیلن تولید اتر هم می کند.