لامپ های کم مصرف و نحوه عملکرد آن ها

در اوایل دهه 80 میلادی با تولید لامپ‌های فلورسنت فشرده، تحول عظیمی ‌در روشنایی ایجاد شد و به دلیل مصرف بسیار کمتر انرژی این لامپ‌ها نسبت به لامپ‌های رشته‌ای، به «لامپ‌های کم‌مصرف» شهرت یافتند. لامپ کم‌مصرف نوعی لامپ فلورسنت است و شیوه کار آن به‌ این صورت است که برخورد الکترون‌ها، اتم‌های جیوه داخل لامپ را برانگیخته و اشعه ماورای بنفش تولید می‌کند. برخورد این اشعه نامریی با لایه فسفر پوشش داده شده روی سطح داخلی تیوپ، نور مریی ایجاد می‌کند که با تغییر فسفر می‌توان نورهایی با رنگ‌های گوناگون مانند سبز، زرد، سفید، قرمزو آبی ایجاد کرد. لامپ های پر مصرف(رشته ای، هالوژن، مدادی...) برای تأمین روشنایی خود، انرژی زیادی نیاز دارند که این انرژی از فعل و انفعالات انجام شده در نیروگاه های تولید انواع سوخت های فسیلی تأمین می گردد. در نتیجه، با آزاد شدن گاز های گلخانه ای و سایر گاز های خطرناک همچون جیوه در محیط زیست، حیات گونه های مختلف جانداری به خطر می افتد. علاوه بر این، اثرات بسیار مخربی نیز بر شرایط آب و هوایی کره زمین ایجاد می شود استفاده از لامپ های کم مصرف با اینکه در آنها حدود 2.5 میلی گرم جیوه استفاده شده است، ولی با توجه به 80% صرفه جویی در مصرف انرژی و در نتیجه کاهش انتشار جیوه از نیروگاه های با سوخت فسیلی، میزان انتشار جیوه به کمتر از نصف حالتی که از لامپ های پر مصرف فاقد جیوه استفاده می شود، می رسد. نور لامپ های کم مصرف  نزدیک محدوده فرابنفش است نوزادانی که زردی دارند را جلوی نور مهتابی می گذارند، نور فرابنفش بیلی روبین که عامل زردی است را تجزیه می کند.

پایان عمر این لامپ های کم مصرف بستگی به ساعت مصرف ونحوه برق کشی ونوع کلید فرق می کند و برخی کلید ها که چراغ دارند که شب نما باشند این کلید اتصال کوتاه داشته ولامپ هر چند ثانیه یه چشمک می زند این عمل عمر لامپ را کوتاه می کند. عمر لامپ بیشتر به دفعات خاموش و روشن شدن بستگی داره تا ساعات روشن بودن آن ها. بسیاری از ما متوجه شدیم که لامپ همان زمانی می سوزد که کلید را می زنیم.

علت سیاه شدن کنار الکترودها در لامپهای فلوئورسنت بخارات فلزی است که  پس از مدتی روی دیواره ونزدیکی  آند می نشیند وچون دیواره ماده فلورسنت سفید است سیاه می شود.

 

مزایای لامپ های کم مصرف

- این نوع لامپ‎ها حدود 8 برابر بیشتر از لامپ‎های رشته‎ای عمر می‎کنند.

- اگرچه قیمت لامپ های کم مصرف نسبت به بقیه لامپ‎ها بیشتر است، اما با توجه به عمر زیاد و مصرف کمی ‌که دارند، به‌ویژه برای مصرف‎کنندگانی که بیشتر از هزار کیلو وات ساعت در ماه مصرف می‎کنند، مقرون به صرفه‌ترند.

- لامپ‌های کم‌مصرف به میزان قابل‌توجهی سبب کاهش مصرف انرژی می‌شوند. این لامپ‌ها یک پنجم لامپ‌های رشته‌ای، انرژی الکتریکی مصرف می‌کنند.

 

مضرات لامپ های کم مصرف

نور لامپ‌های فلوروسنت در طولانی مدت ممکن است موجب مشکلات زیر شود:

- خستگی زودرس

- افسردگی

- ضعف و بی‌حالی

- از دست دادن تمرکز ذهنی

- کاهش راندمان یا بازده کاری

- افزایش تنش‌های روانی